Pierwszy wyrok TSUE w polskiej sprawie dotyczącej SKD

W styczniu bieżącego roku, media obiegła informacja o wyznaczeniu terminu udzielenia przez TSUE odpowiedzi na pytania prejudycjalne dotyczące interpretacji Dyrektywy 2008/48/WE w sprawie umów o kredyt konsumencki, a które to zadane zostały przez polski sąd w temacie Sankcji Kredytu Darmowego, głównie w odniesieniu do transparentności kosztów kredytowych oraz obowiązku banków do szczegółowego informowania kredytobiorców o warunkach zawieranych umów kredytowych.

W dniu 13 lutego 2025 r. stanowisko Trybunał jest już jasne i w krótkim czasie realnie zacznie wpływać na dalsze orzecznictwo sądowe w sporach na linii kredytobiorcy – sektor bankowy.

Sprawa C-472/23: czyli Trybunał z prokonsumenckim stanowiskiem

Wyrok TSUE w pierwszej polskiej sprawie dotyczącej Sankcji Kredytu Darmowego (SKD), jest przełomowy dla milionów kredytobiorców w całej Polsce. Wyrok ten istotnie decyduje o przyszłości Sankcji Kredytu Darmowego w Polsce i stanowi kamień milowy w walce o transparentność umów kredytowych.

Orzeczenie w sprawie C-472/23 z 13 lutego 2025 r. powinno zainteresować szczególnie te osoby, które posiadają czynne kredyty gotówkowe lub takie, które zostały spłacone nie dłużej niż rok temu. Sprawa może zatem dotyczyć nawet 18 milionów polskich kredytobiorców.

Co dokładnie orzekł Trybunał i jak ten istotny wyrok, może pomóc kredytobiorcom?

Uzyskane odpowiedzi na zadane przez polski sąd pytania, dotyczące nieprawidłowo ustalanej rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania  (RRSO) oraz tego, czy Sankcja Kredytu Darmowego powinna być stosowana w każdym przypadku naruszenia przez banki obowiązków informacyjnych, stanowi klucz do naprawy polskiego systemu bankowego oraz istotnie zmienia układ sił na salach sądowych w sporach konsumentów z bankami.  Na taki wyrok TSUE czekało szerokie grono kredytobiorców, którzy przez błędy banków, spłacają przede wszystkim zawyżone raty kredytu gotówkowego.

W sprawie analizowanej przez TSUE, zdaniem kredytobiorcy przy zawarciu z nim umowy o kredyt, bank popełnił kilka błędów i naruszył ciążący na nim obowiązek informacyjny. Przede wszystkim błędnie wskazał wysokość rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania (RRSO) oraz całkowitej kwoty do zapłaty. Wynikało to z tego, że kredytodawca naliczył należne odsetki nie tylko od kwoty rzeczywiście udostępnionej kredytobiorcy, ale również od kredytowanych przez siebie kosztów kredytu. Ponadto konsument podniósł również, że bank nie wskazał w sposób precyzyjny warunków, na jakich może dojść do podniesienia opłat związanych z wykonywaniem umowy kredytu. Przytoczone naruszenia, spełniają wszystkie niezbędne przesłanki wynikające z ustawy o kredycie konsumenckim. Tym samym skutkować powinny skutecznym zastosowanie Sankcji Kredytu Darmowego.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-472/23 w pełni podzielił to stanowisko, a wydane orzeczenie, będzie miało wpływ na wszystkie sprawy o podobnym charakterze i daje przy tym mocne argumenty prawne wszystkim kredytobiorcom, aby skutecznie dochodzić roszczeń przed sądem krajowym.  

Korzystne stanowisko wskazuje, że:

• RRSO musi zostać określona w sposób jasny i zwięzły,
• Treść umowy musi być sporządzona w sposób prosty, jednoznaczny i zrozumiały,
• Pozbawienie banku odsetek i prowizji, jest sankcją proporcjonalną.

Sankcja kredytu darmowego – o co chodzi?

Sankcja Kredytu Darmowego to termin prawny, odnoszący się do konsekwencji jakie ponoszą banki za swoje niezgodne z prawem praktyki. Dzieje się tak, gdy przede wszystkim nie przestrzegają obowiązków informacyjnych względem kredytobiorców. Brak zrozumiałego przedstawienia wszystkich kosztów związanych z kredytem w sposób jasny i transparentny – w szczególności w zakresie RRSO, powinno każdorazowo doprowadzić do ukarania kredytodawcy.

Kredytobiorca ma prawo dochodzić roszczenia o tzw. „darmowy kredyt„ co oznacza,  że banki mogą zostać zobowiązane do zwrotu wszystkich odsetek i innych opłat, które pobrały od klienta w trakcie wykonywania umowy kredytowej. To rozwiązanie jest jednym z głównych narzędzi ochrony praw konsumentów, zawartych w ustawie o kredycie konsumenckim.

Podsumowując, to skuteczne powołanie się przez konsumenta na sankcję kredytu darmowego w zasadzie daje konsumentowi dwie, niezwykle istotne możliwości:

1. Może dochodzić od kredytodawcy dotychczas uiszczonych na jego rzecz wszelkich odsetek kapitałowych i innych kosztów, które były niezbędne do zawarcia umowy kredytu konsumenckiego lub umowy kredytu na konkretnie określonych warunkach.
2. Kredytodawca traci możliwość dalszego zarabiania na danym kredycie – nie będzie bowiem mógł pobierać dalszych odsetek kapitałowych i kosztów z tytułu kredytu konsumenckiego.
   

Wykonanie przez konsumenta uprawnienia o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego powoduje zatem, zmianę treści stosunku prawnego wynikającego z umowy o kredyt konsumencki.

Bezpłatna analiza umowy kredytu gotówkowego

Wydane orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej jest i jeszcze długo będzie, szeroko komentowane w mediach, co niewątpliwie  wzbudzi zainteresowanie wśród społeczeństwa, posiadającego tego rodzaju zobowiązania kredytowe i zachęci ich do przeanalizowania swoich umów kredytowych pod kątem błędów prawnych. Trybunał po raz kolejny zastosował prokonsumencką linię orzeczniczą, a kredytobiorcy nie muszą dalej w sposób bierny, ponosić wyższych kosztów swoich zobowiązań niż powinni.

Przewidujemy, że ilość powództw w zakresie Sankcji Kredytu Darmowego wyraźnie wzrośnie, a za tym pojawi się bogatsze orzecznictwo krajowe. Co ważne, jest to pierwsze, ale na pewno nie ostatnie takie rozstrzygnięcie w polskiej sprawie ze strony TSUE. Należy spodziewać się kolejnych orzeczeń Trybunału o zbliżonym prokonsumenckim ładunku, zawierającym kolejne argumenty prawne, przemawiające za ochroną interesów konsumentów.

Jeśli kiedykolwiek podejrzewałeś, że bank mógł popełnić błędy w Twojej umowie kredytowej lub jeśli po przełomowym wyroku TSUE, chciałbyś zweryfikować:

• swój kredyt gotówkowy spłacany lub spłacony do roku czasu,
• swoją pożyczkę gotówkową,
• swój kredyt na samochód prywatny,
• swój kredyt/pożyczkę konsolidacyjną który  spłacił  poprzednie  zobowiązania konsumenckie,
• posiadany kredyt/pożyczkę gotówkową, przekazaną na remont nieruchomości mieszkalnej,
• lub posiadane zobowiązanie finansowe względem parabanku,

to skontaktuj się z nami !

 Eksperci z DSA Investment S.A. szczegółowo i bezpłatnie przeanalizują umowę oraz wskażą, co można zrobić w Twojej sprawie.